Podstawa regulacji dla ITPO czyli konkluzje BAT

Konkluzje BAT¹ (Best Available Techniques, czyli najlepsze dostępne techniki) są fundamentem regulacyjnym pracy dla wielu instalacji przemysłowych, w tym także spalarni odpadów. Ten zbiór najskuteczniejszych i najbezpieczniejszych technologii wykorzystywanych w instalacjach przemysłowych stanowi część unijnej polityki ochrony środowiska, mającej na celu minimalizowanie zanieczyszczeń i negatywnych oddziaływań przemysłu. Konkluzje BAT są dokumentami referencyjnymi – to znaczy, że wykonawcy odnoszą się do nich, wybierając najbardziej efektywne technologie. Najlepsze dostępne techniki dotyczą trzech głównych obszarów – emisji zanieczyszczeń do atmosfery, emisji zanieczyszczeń do wody oraz monitoringu oddziaływania na środowisko.

Bez BATów nie będzie pozwolenia

Każda inwestycja przemysłowa musi uzyskać tzw, pozwolenie zintegrowane. Takie pozwolenie musi uwzględniać wszystkie aspekty oddziaływań środowiskowych zakładu, obejmujące emisje do powietrza, wody i gleby, wytwarzanie odpadów, wykorzystanie surowców, efektywność energetyczną czy hałas². Stosowanie Konkluzji BAT – czyli właśnie najlepszych znanych nam w danym momencie rozwiązań – to obowiązkowy warunek uzyskania takiego pozwolenia.
Według Dyrektywy 2010/75/UE z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie emisji przemysłowych³, uzyskiwanie pozwoleń opiera się na zasadach:
1. Zintegrowanego podejścia do ochrony środowiska i udzielania pozwolenia zintegrowanego
2. Wykorzystywania najlepszych dostępnych technik (BAT)
3. Dostępu społeczeństwa do informacji
4. Kontroli działalności technologicznej
Zgodnie z Decyzją wykonawczą Komisji Europejskiej z dnia 12 listopada 2019 r., wszystkie funkcjonujące instalacje musiały zostać dostosowane do norm Konkluzji BAT do 3 grudnia 2023 r. Oczywiście instalacje, powstające po tej dacie muszą od początku spełniać normy Konkluzji BAT.

Określone poziomy i sposoby monitorowania

Normy dopuszczane przez konkluzje BAT, są powszechnie uważane za rygorystyczne. Określają to, jak będą oczyszczane spaliny, w jaki sposób zarządzać pozostałościami spalania, takimi jak żużle i popiołu, a także wymogi dotyczące monitorowania i raportowania emisji, co pozwala na bieżące śledzenie i kontrolowanie poziomów zanieczyszczeń.
W opublikowanych w 2019 r. konkluzjach BAT, jeszcze bardziej zaostrzono normy stężeń zanieczyszczeń dla spalarni odpadów. Ponadto ustalono wymóg ciągłego pomiaru stężenia rtęci a także dodano limit stężenia amoniaku w spalinach.
Co ciekawe, w Konkluzjach BAT, wartości dopuszczalnych stężeń podawane są w przedziałach. Nie oznacza to jednak że stężenia mogą dowolnie przyjmować wartości z „widełek”. Dokładną wartość ustala organ wydający pozwolenie zintegrowane czyli marszałek województwa lub starosta. Przy ustaleniu dopuszczalnego poziomu poszczególnych emisji, uwzględnia się lokalizację instalacji, stan środowiska w miejscu i otoczeniu instalacji oraz stosowaną technologię⁵.

1. Decyzja Wykonawcza Komisji (UE) 2019/2010 z dnia 12 listopada 2019 r. ustanawiająca konkluzje dotyczące najlepszych dostępnych technik (BAT) zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE w odniesieniu do spalania odpadów: https://eur-lex.europa.eu/lega...
2. IPPC (z ang. Integrated Pollution Prevention and Control) – pozwolenia zintegrowane https://www.gov.pl/web/wios-gd...
3. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie emisji przemysłowych (zintegrowane zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola)
https://eur-lex.europa.eu/lega...
4. G. Wielgosiński, J. Czerwińska, 2020. Konsekwencje wprowadzania nowych konkluzji BAT dla spalarni odpadów. Nowa Energia, nr 1 (71)/2020.